Wist je dat de publieke omroep prachtige films uitzendt over geluk, mindfulness, bewustzijn en boeddhisme? Ik verzorg de PR voor deze documentaires en series die een andere kijk op onze samenleving bieden. Nieuw op tv is de schitterende documentaire Agent of Happiness. Deze film leert ons alles over de persoonlijke zoektocht naar geluk.
Een boeddhistische kijk op de wereld
Onder de noemer De Boeddhistische Blik zendt KRO-NCRV deze programma’s uit. Het zijn uiteenlopende media producties die alternatieve perspectieven bieden op maatschappelijke en individuele vragen naar zingeving en betekenis vanuit het boeddhistische gedachtegoed. Filmmaker en verantwoordelijke Laetitia Schoofs bepaalt welke boeddhistische films op tv komen. Inmiddels heeft ze een reeks unieke producties op de Nederlandse televisie vertoond. Ook heeft ze zelf inspirerende zen films gemaakt die je laten nadenken over het leven, de dood en alles ertussenin.
Hoe gelukkig zijn de bewoners van Bhutan?
Wil je alles te weten komen over de berekening van geluk? Ervaar de bijzondere cultuur van de Bhutanen in de documentaire: Agent of Happiness. Met schitterende beelden van het betoverende Bhutan en een uiteenzetting van haar gelukscultuur inspireert als ontroert deze documentaire. De film brengt de verhalen van de Bhutanese bevolking tot leven en laat zien hoe zelfs in moeilijke tijden geluk een centraal doel blijft.
Een verborgen boeddhistisch koninkrijk
Bhutan was afgesloten van de buitenwereld totdat het in 2008 een constitutionele monarchie werd. Het was ook het laatste land ter wereld dat in 1998 televisie ontving. De westerse media noemen Bhutan vaak het laatste Shangri-La, een verborgen boeddhistisch koninkrijk. Inmiddels kennen we dit land ook vanuit de ontwikkelingsfilosofie en de abstracte wetenschap van het Bruto Nationaal Geluk (GNH). In de jaren negentig introduceerde de koning deze visie. De zogenoemde ‘geluksenquêteurs’ reizen door het land om het geluk van de burgers te meten. Op basis van de resultaten worden vijfjarige ontwikkelingsplannen gemaakt.
De film over Bhutan herinnert ons aan de kwetsbaarheid van geluk
Amber is een van deze ‘geluksagenten’. Hij reist van deur tot deur om mensen te ontmoeten en te meten hoe gelukkig ze werkelijk zijn. Hij woont nog steeds bij zijn bejaarde moeder op 40-jarige leeftijd. Ondertussen droomt hij van de liefde; een geluksagent die op zoek is naar zijn eigen geluk. In de documentaire gaan we samen met Amber op een roadtrip door het hele land. Hij ontmoet burgers van alle rangen en standen die ons herinneren aan de kwetsbaarheid en schoonheid van ons eigen geluk.
Twee filmregisseurs nieuwsgierig naar geluk in Bhutan
De film is gemaakt door Arun Bhattarai uit Bhutan en Dorottya Zurbó, afkomstig uit Hongarije. Zij reizen al elf jaar samen, vanaf het moment dat ze elkaar ontmoetten op het Docnomads Joint Masters Program in Europa, waar ze samen studeerden. Ze regisseerden ook samen hun eerste lange documentaire The Next Guardian. Dit is een intiem familieverhaal dat zich afspeelt in Bhutan.
Verschillende ervaringen met geluk
Regisseur Arun: “De kiem voor deze nieuwe film, Agent of Happiness, is ontstaan tijdens onze ervaringen in het afgelopen decennium met samenwonen en het maken van films in Bhutan. De multiculturele dialoog tussen ons heeft niet alleen onze interesse in documentaires versterkt, maar ons ook aangemoedigd om te begrijpen waar we vandaan komen. We willen onderzoeken hoe we kunnen profiteren van elkaars verschillende perspectieven in artistieke werken.
Als Bhutanees die opgroeide in de tijd dat GNH werd gecreëerd, kon ik er niet aan ontsnappen. We leerden GNH op school, keken ernaar op tv en vierden het zelfs op de Nationale Geluksdag.
Regisseur Arun Bhattarai over zijn leven in Bhutan
Toch voelde ik me altijd verward over de idealen van GNH, omdat ik uit de etnische Nepalese gemeenschap kom die in Bhutan woont. GNH promoot menselijk welzijn boven materiële rijkdom, maar de rechten van de Nepalese minderheidsbevolking werden vaak niet in aanmerking genomen wanneer erover werd gesproken. Dit was de aanleiding voor ons om dieper te graven. Zo probeerden we een lokaal inzicht in het onderwerp te krijgen. Met de film gaan we verder dan de GNH-cijfers door middel van persoonlijke verhalen om het publiek een complexere visie te laten zien.”
Argwaan tegen de propaganda van geluk in Bhutan
“Als Hongaar afkomstig uit een van de meest pessimistische landen ter wereld, was ik onder de indruk van het idee dat een natie haar nationale identiteit kon opbouwen op basis van geluk”, vertelt regisseur Dorottya. “Als Oost-Europeaan met een beladen verleden heb ik een instinctieve argwaan tegenover door de overheid geïnitieerde communicatie en propaganda. Maar in Bhutan werkt niets zoals wij ons voorstellen. Ik was nieuwsgierig hoe het mensen beïnvloedt als geluk hen wordt opgedrongen als een officiële vereiste. Kunnen we echt gelukkiger worden als het in ons collectieve bewustzijn wordt geïnjecteerd?”
Als documentairemakers zoeken we naar authentieke menselijke verhalen. We vinden het belangrijk om de diepe menselijke drama’s achter alledaagse gebeurtenissen te laten zien, de dynamiek van relaties, de verborgen, onzichtbare gezichten van verlangens, dromen en angsten.
Filmregisseurs Arun en Dorottys over hun werk en ambities
The Agent of Happiness kijk je donderdag 21 november om 22.20 uur bij KRO-NCRV (NPO2). Daarna is het mogelijk de documentaire terug te kijken via NPO Start.
